17 Νοέμβρη 1973. Αλήθεια = Α' Στερητικό + Λήθη

Φωτογραφεία: Βασίλης Καραμανώλης,
        Νοέμβριος 1973.  ΑΡΧΕΙΟ Μ.Νταλούκα,
 (από διαδίκτυο)

  Υπήρξε «γενιά του Πολυτεχνείου»; Προφανώς και όχι.. Υπήρξαν άνθρωποι που αψήφησαν τα τανκ, τη βια και τα βασανιστήρια της Χούντας αλλά όχι μια γενιά..  

Το Πολυτεχνείο δεν «έριξε» τη Χούντα. Η ιστορική νύχτα ανάμεσα στις 16 και 17 Νοέμβρη δεν αφορά όλους τους Έλληνες κι ας την οικειοποιήθηκαν. 

  Σε όλη την επταετία οι δύο καταλήψεις, της Νομικής και του Πολυτεχνείου, δεν αποτελούν αντίσταση του Ελληνικού λαού. Οι ελάχιστοι πλήρωσαν το τίμημα των ιδανικών της ελευθερίας με βασανισμούς, φυλακίσεις και τη ζωή τους. Πολλοί όπως ο Παναγούλης το πλήρωσαν και μετά.. Οι υπόλοιποι απολάμβαναν τα νέα δεδομένα της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης -και όχι του οικονομικού «θαύματος» της χούντας που προπαγανδίζεται- βελτιώνοντας υλικά τη ζωή τους με την ελευθερία να αποτελεί δευτερεύουσα λεπτομέρεια. Οι «επικίνδυνοι» άλλωστε είχαν συλληφθεί τη νύχτα του πραξικοπήματος. 

   Η αντίσταση των ελαχίστων εκείνης της νύχτας,  μετά την πτώση της δεύτερης χούντας που ακολούθησε και έληξε στο έγκλημα του Κυπριακού, αποτέλεσε την κολυμπήθρα του Σιλωάμ της ντροπής για τη συντριπτική πλειοψηφία του ΜΗ αγωνιζόμενου και μετέπειτα «αντιστασιακού» ελληνικού λαού. Αυτού που η ζωή του συνεχίζόταν απρόσκοπτα μετά την 21 Απριλίου του 67 και ακολούθησε το συρμό της δημοκρατίας όταν άρχισε να «πουλάει». Πως να γινόταν αποχουντοποίηση –αίτημα «κενό» των πρώτων χρόνων- έτσι;    

  Για αυτό η γιορτή χρόνο με το χρόνο φθίνει. Γιατί οι πολλοί δεν ενδιαφέρονται να περισώσουν κάτι που δεν τους αφορούσε. Γιατί έκαναν αντίσταση μετά σε συναυλίες και υποδοχές πολιτικών.  Γιατί οι κάπηλοι –που πάντα υπάρχουν- αυτοξεφτιλίστηκαν.   Γιατί οι επόμενες γενιές μάθαμε να θεωρούμε τη Δημοκρατία αυτονόητη και συστατικό της τον ατομικισμό..

  Σήμερα που η ιστορία ξαναγράφεται και προπαγανδίζεται συντηρητικά και εθνικιστικά, το δικό μας «πολυτεχνείο», το δικό μας χρέος, είναι να καταφέρουμε να το κρατήσουμε στη μνήμη μας ως οδηγό και να μην τους κάνουμε το χατίρι να το απαξιώσουν. Δεν είναι εύκολο. Οι πολλοί το έχουν απαξιώσει ήδη.. Και όπως έγραψε ο Αναγνωστάκης,  «Φοβάμαι, φοβάμαι πολλούς ανθρώπους»

«Φοβάμαι

τους ανθρώπους που εφτά χρόνια
έκαναν πως δεν είχαν πάρει χαμπάρι
και μια ωραία πρωία –μεσούντος κάποιου Ιουλίου–
βγήκαν στις πλατείες με σημαιάκια κραυγάζοντας
«Δώστε τη χούντα στο λαό».
Φοβάμαι τους ανθρώπους
που με καταλερωμένη τη φωλιά
πασχίζουν τώρα να βρουν λεκέδες στη δική σου.
Φοβάμαι τους ανθρώπους
που σου 'κλειναν την πόρτα
μην τυχόν και τους δώσεις κουπόνια
και τώρα τους βλέπεις στο Πολυτεχνείο
να καταθέτουν γαρίφαλα και να δακρύζουν.
Φοβάμαι τους ανθρώπους
που γέμιζαν τις ταβέρνες
και τα 'σπαζαν στα μπουζούκια
κάθε βράδυ
και τώρα τα ξανασπάζουν
όταν τους πιάνει το μεράκι της Φαραντούρη
και έχουν και «απόψεις».
Φοβάμαι τους ανθρώπους
που άλλαζαν πεζοδρόμιο όταν σε συναντούσαν
και τώρα σε λοιδορούν
γιατί, λέει, δεν βαδίζεις στον ίσιο δρόμο.
Φοβάμαι, φοβάμαι πολλούς ανθρώπους.
Φέτος φοβήθηκα ακόμα περισσότερο.»

Μανόλης Αναγνωστάκης, Νοέμβριος 1983 Αυγή